Η χώρα μας βιώνει τον τελευταίο καιρό μια ακραία επίθεση απέναντι στην εθνική της κυριαρχία και δικαιώματα, από τον ανέκαθεν ιστορικά προκλητικό και απειλητικό γείτονα της – ανεξάρτητα εάν κάποιοι συννεφοπετούμενοι θέλουν να πιστεύουν ακόμα στον εξευρωπαϊσμό του -, την Τουρκία. Η πιθανότητα ενός θερμού επεισοδίου είναι ιδιαιτέρως αυξημένες και πολλοί ειδικοί θεωρούν ότι πλέον κάτι τέτοιο πρέπει να το θεωρούμε προεξοφλημένο.
Η αντίδραση της διεθνούς κοινότητας, απέναντι στα, κατοχυρωμένα μέσα από διεθνείς συνθήκες και δίκαιο, κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας, αλλά και απειλές πολέμου που δέχεται, από χλιαρή έως αδιάφορη. Ταλαντευόμενη μεταξύ συμφέροντος και προσδοκίας εξευρωπαϊσμού, μιας χώρας στην οποία, όπως έχει αποδειχθεί μέχρι τώρα, συνέβη το αντίστροφο, συνεχίζει να ενθαρρύνει την τουρκική τρομοκρατική μηχανή ποντάροντας στον σταδιακό κατευνασμό της.
Πολύ με είχε προβληματίσει πέραν των επίσημων κρατών κατά πόσο και οι κοινωνίες τους και πνευματικός τους κόσμος είχαν την ίδια αντιμετώπιση με τις κυβερνήσεις τους απέναντι σε αυτό που ο Έλληνας βιώνει ως τρομοκρατική απειλή. Σε αντίθεση με τις κυβερνήσεις τους, υπάρχουν σοβαρά δείγματα προς την κατεύθυνση ότι οι κοινωνίες και πνευματικός κόσμος αρχίζουν σταδιακά να αντιδρούν και να αντιλαμβάνονται ότι η τουρκική τρομοκρατική μηχανή δεν είναι μόνο μια απειλή απέναντι στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη και στον κόσμο.
Ένα από αυτά τα δείγματα μάλιστα έτυχε να πέσει στα χέρια μου πρόσφατα. Πρόκειται για το σύγγραμμα του Γάλλου Jean-François Colosimo, το Το ξίφος και το σαρίκι. Ο Colosimo είναι ορθόδοξος θεολόγος, ιστορικός, εκδότης, σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ και δοκιμιογράφος. Διδάσκει ιστορία της βυζαντινής φιλοσοφίας και θεολογίας από το 1990 στο «Ινστιτούτο του Αγίου Σέργιου», στο Παρίσι. Από το 2010 έως το 2013, χρημάτισε πρόεδρος του «Εθνικού Κέντρου Βιβλίου».
Πολλοί, συννεφοπετούμενοι οπαδοί της «αντικειμενικότητας» και κατευνασμού, εξαιτίας της ιδιότητας του Colosimo, θα μας πουν, ακόμα και εκ των προτέρων και χωρίς να τον διαβάσουν, προκατειλημμένη τη σκέψη του. «Έλα μωρέ τώρα… ορθόδοξος θεολόγος… τι περιμένεις να διαβάσεις!». Για να είμαι ειλικρινής, οφείλω να ομολογήσω ότι ως προς αυτό είχα και εγώ έναν μικρό σκεπτικισμό. Αυτό βέβαια δεν με απέτρεψε από το να πάω στο βιβλιοπωλείο να αγοράσω το σύγγραμμα του και φυσικά να το διαβάσω. Και δικαιώθηκα.
Μέσα σε 220 σελίδες, ο Colosimo με σοβαρά επιχειρήματα και ντοκουμέντα – ιστορικά και πολιτισμικά – αποδεικνύει γεγονότα για τα οποία κάποιοι από εμάς συνεχίζουμε να εθελοτυφλούμε. Καταδεικνύει την κατάργηση της δημοκρατίας, την εκκαθάριση του κρατικού μηχανισμού, την καταπίεση στην αντιπολίτευση, την φίμωση του Τύπου, την φυλάκιση των καλλιτεχνών, την δίωξη των μειονοτήτων και την κήρυξη ανοιχτά του πολέμου εναντίον ολόκληρων τμημάτων του πληθυσμού, την κατάλυση της ιστορία σύμφωνα με τις διαθέσεις της – π.χ. δες μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Καταδεικνύει, επίσης, την πρόκληση στην Αμερική, τον ανταγωνισμό με τη Ρωσία, τον εκβιασμό της Ευρώπης, την κάλυψη στον ISIS, την καταδίωξη των Κούρδων στη Μέση Ανατολή, την αποστολή μισθοφόρων στη Λιβύη, τον πόλεμο κατά των Αρμενίων στον Καύκασο και την εργαλειοποίηση προσφύγων και μεταναστών. Η κοινή γνώμη που παρακολουθεί άναυδη τα ξεχασμένα μέτωπα που ανοίγουν, ή μάλλον ξανανοίγουν, το ένα μετά το άλλο. Ιράκ, Συρία, Λιβύη, Αιγαίο, Αρμενία αναρωτιέται που άραγε θα σταματήσει η Τουρκία;
Όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Colosimo, «…Ταλαντευόμενη μεταξύ τουριστικής ατραξιόν και γηροκομείου, η Ευρώπη είναι εσωτερικά διχασμένη ανάμεσα στην εγωιστική της τάση και την ανθρωπιστική της διάθεση… Ακόμη και σήμερα, αρνούμαστε να δούμε τη συμμετρία την οποία ο Ερντογάν αφ’ ενός παραβιάζει τα σύνορα στη Μέση Ανατολή, στον Καύκασο και αύριο στα Βαλκάνια και στην Ασία, και αφετέρου επιτίθεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση στα φυσικά και ηθικά της σύνορα. Εξακολουθούμε να παραθεωρούμε το γεγονός ότι η χρησιμοποίηση των μεταναστών με τη μαζική μεταφορά τους στη Δύση δεν σημαίνει κάτι διαφορετικό, ως προς τη λογική της αντιπαράθεσης, με τις επεμβάσεις στην Ανατολή με μη επανδρωμένα αεροσκάφη ώστε να επιβληθεί ένα σχέδιο προσάρτησης. Κλείνουμε τα μάτια στο γεγονός πως ένα παζάρι που αφορά την αποφυγή μιας ανθρωπιστικής κρίσης με αντάλλαγμα τη χορήγηση μιας διπλωματικής λευκής επιταγής αντιπροσωπεύει ένα απαράδεκτο ουκάζιο που οδηγεί στην μελλοντική καταδίκη μας…».
Και συνεχίζει, «… Κάθε ειρήνη που πιστεύουμε ότι μπορεί να αγοραστεί από έναν πολεμοκάπηλο έχει ως τίμημα τον πόλεμο. Όσο κι αν διαμαρτύρονται οι καγκελαρίες και η Κομισιόν, η Ευρώπη, όπως άλλοτε η ύστερη Ρώμη, θα καταλήξει να πληρώσει νέο φόρο τιμής στη βία και, αναπόφευκτα, το πόσο των λύτρων θα αυξηθεί. Όσο για τον πόλεμο, δεν χρειάζεται να αναρωτηθούμε αν θα γίνει ή όχι, είναι ήδη εδώ…».
Παραλληλίζοντας τον κεμαλισμό – το ξίφος – με τον ερντογανισμό – το σαρίκι -, γράφει το εξής «…Το αντίγραφο μπορεί επιτέλους να αντιμετωπιστεί ισότιμα το αρχέτυπο. Ο Κεμάλ ήταν ο ιδρυτής. Ο Ερντογάν θα είναι ο επανιδρυτής. Ακόμα και το κριτήριο του ισλάμ, που χρησιμοποιείται για να τους αντιπαραθέτει, δεν μετράει καθόλου. Ή μάλλον, μετράει διαφορετικά από ό,τι νομίζουμε. Για τους κατακτητές που ανήκουν στη γενεαλογία του Μωάμεθ, δεν είναι ούτε το ξίφος ούτε το σαρίκι αυτό που έχει σημασία, αλλά η θριαμβευτική σύμμιξη τους απέναντι στον κόσμο. Και ως προς αυτό, η ιστορία προσφέρει περισσότερες και λιγότερο περιοριστικές ευκαιρίες στο δεύτερο παρά στον πρώτο από τους δυο σύγχρονους Μεγάλους Τούρκους – Μεγάλος Τούρκος αποκαλούνταν από τους Ευρωπαίους ο εκάστοτε σουλτάνος..».
Μας υπενθυμίζει πως «… η Τουρκία προχωράει προλαβαίνοντας τις δικές μας υπεκφυγές. Αποστολή στρατευμάτων ή μισθοφόρων, εφοδιασμός με όπλα και πυρομαχικά, προμήθεια υλικοτεχνικής υποδομής ή πληροφοριών: ο κατάλογος των στρατιωτικών επεμβάσεων της θα φαινόταν εξωφρενικός αν δεν έδειχνε με τραγικό τρόπο ότι κανείς δεν φαίνεται έτοιμος ή ικανός να σταματήσει τον Ερντογάν. Εξ ου και μια αίσθηση εξωπραγματικού. Σε σημείο που χάνεται η λογική που καθοδηγεί τον σχεδιασμό και την εκτέλεση των πολέμων του…».
Και όλα αυτά, στο Ιράκ, εναντίον της κουρδικής περιφερειακής κυβέρνησης. Στην Ανατολική Μεσόγειο, εναντίον της Κύπρου και της Ελλάδας, συνεπώς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Κύπρο, όπου περισσότεροι Δυτικοί παρά Ανατολικοί οι κατακτητές, και κανένας τους δεν διαμαρτύρεται για άδικη απαλλοτρίωση. Εκτός από την Άγκυρα: ένα έδαφος που κατακτήθηκε μια φορά πρέπει να ανακτάται όποτε είναι εφικτό. Η κατάκτηση της καθίσταται ζωτικής σημασίας, διότι αναδεικνύεται ως ο μοναδικός θαλάσσιος άξονας του στρατηγικού δόγματος του τουρκικού στρατού, εκείνου των «δυόμισι πολέμων», με τον ελληνικό εχθρό στα δεξιά, τον συριακό εχθρό στα αριστερά και τον κουρδικό εχθρό στο κέντρο.
Αλλά και στη Λιβύη, χτυπώντας την κυβέρνηση του στρατάρχη Χαφτάρ και, κατά συνέπεια, τους υποστηρικτές της, Αίγυπτο, Σαουδική Αραβία, Ρωσία και Γαλλία. Στον Καύκασο, γύρω από το Ναγκόρνο Καραμπάχ, ενάντια στην Αρμενία και υπέρ του Αζερμπαϊτζάν, αλλά επίσης ενάντια στους γείτονες τους, τη Ρωσία και το Ιράν. Τέλος, στο Κέρας της Αφρικής, αν και με υπόγειες ενέργειες, στρέφεται εναντίον της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και, πιο μακριά, της Γαλλίας. Καταφέρεται εναντίον των ΗΠΑ, της Ευρώπης και του Ισραήλ και βάζει εμπόδια στο ΝΑΤΟ.
Κάνει αναφορά στην Ντιγιανέτ για την οποία όπως γράφει, «… Ο Ατατούρκ δημιούργησε το σύστημα που ο Ερντογάν, καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον, μπόρεσε να εργαλειοποιήσει, υπερεξοπλίζοντας το. Σήμερα, η Ντιγιανέτ απασχολεί 120.000 δημόσιους υπαλλήλους, εκ των οποίων 70.000 ιμάμηδες, υπεύθυνους για τα παραδοσιακά και τουρκόφωνα τζαμιά εντός και εκτός της χώρας (στη Γερμανία φυσικά, αλλά και στη Γαλλία). Ο προϋπολογισμός της ξεπερνά τα δυο δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία προέρχονται από τον φόρο που πληρώνουν όλοι οι Τούρκοι, ανεξάρτητα από το αν είναι θρησκευόμενοι ή όχι. Είναι διπλάσιος από εκείνον του υπουργείου Εξωτερικών, τριπλάσιος από του Υπουργείου Πολιτισμού, εικοσαπλάσιος του υπουργείου που είναι αρμόδιο για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάτι που δεν πρέπει καθόλου να μας εκπλήσσει καθώς η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων επιτελεί, επικουρικά, πολλά από τα καθήκοντα του και αναμφίβολα με καλύτερη γνώση, πιο ισχυρή επίγνωση και αυστηρότερη τήρηση των ζωτικών συμφερόντων του τουρκικού κράτους. Διότι αποτελεί κατά βάθος ένα κράτος μέσα στο κράτος…».
Αλλά και για την Ισλαμική Συνομοσπονδία Μιλλί Γκιορούς, «εθνικό όραμα», η οποία όπως μας αναφέρει «…γεννήθηκε στη Γερμανία, όπου οι μετανάστες από την Τουρκία αποτελούν τον δεύτερο μεγαλύτερο τουρκικό πληθυσμό στον κόσμο: 2.700.000 άτομα, εκ των οποίων τα δυο τρίτα είναι εκπατρισμένοι και το ένα τρίτο πολιτογραφημένοι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ενώ οι ερευνητές υπολογίζουν τον συνολικό αριθμό όσων «συνδέονται με τη χώρα προέλευσης» σε 5.000.000».
«Η Μιλλί Γκιορούς διαχειρίζεται περισσότερα από 600 τζάμια στην τουρκική διασπορά, η περιοχή της οποίας συμπίπτει με την πρώην καρολίγγεια αυτοκρατορία. Στη Γαλλία, όπου η διασπορά είναι αριθμητικά η δεύτερη μετά τη Γερμανία (700.000 άτομα εκ των οποίων οι μισοί είναι πολιτογραφημένοι), η οργάνωση είναι καταστατικό μέλος του Συμβουλίου της μουσουλμανικής λατρείας, διαχειρίζεται 71 τζαμιά, αρκετά κανονικά σχολεία και περί τα δέκα ιδιωτικά σχολεία. Σχεδιάζει να κατασκευάσει στο Στρασβούργο, παρά τις καθυστερήσεις, το μεγαλύτερο τζαμί-καθεδρικό ναό της Γηραιάς Ηπείρου».
Πέραν, όμως, από τα προφανή πόσοι από εμάς ως τουρίστες περιδιαβαίνουμε στα ασβεστωμένα κατάλοιπα των βυζαντινών εκκλησιών της Καππαδοκίας, στα ετοιμόρροπα ερείπια της αρμενικής πόλης Άνι, στις ερειπωμένες εβραϊκές συνοικίες της Κωνσταντινούπολης, στα απανθρακωμένα κουρδικά χωριά του Ντερσίμ, περνώντας από μια κατεστραμμένη περιοχή σε μια άλλη εκκαθαρισμένη. Εκατομμύρια τουρίστες συρρέουν για να φωτογραφίσουν το γιγαντιαίο κενοτάφιο που το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού χαρακτηρίζει πομπωδώς ως μέρος του «μεγάλου πολιτισμού της Ανατολής».
Πόσοι από εμάς ξεχνάμε την εξαφάνιση 1.600.000 ανδρών, γυναικών και παιδιών Αρμενίων, το Ολοκαύτωμα και τη γενοκτονία τους. Τους μαζικούς τάφους 200.000 Ασσύριων και Συρο-χριστιανών, καθώς και 50.000 Γεζίντι. Τους Έλληνες που έπεσαν θύματα επιθέσεων και βιαιοτήτων που θα προκαλέσουν, σύμφωνα με εκτιμήσεις, 50.000 εώς 100.000 θανάτους, οι οποίοι θα έρθουν να προστεθούν στους πάνω από 300.000 ομογενείς τους που σφαγιάστηκαν στην οθωμανική επικράτεια ανάμεσα στο 1912, τη χρόνια της έναρξης του πρώτου Βαλκανικού Πολέμου, και το 1923. Τις ναπάλμ που έπεσαν στην Κύπρο από την τουρκική αεροπορία πενήντα χρόνια μετά, το 1974. Τέλος, την λεωφόρο Ταλαάτ Πασά – του δολοφόνου των Αρμενίων και όχι μόνο – που, σαν μια απειλητική προειδοποίηση, συνδέει την ευρωπαϊκή Θράκη με την τουρκική.
Ξεχνάμε ότι μέσα σε εκατό χρόνια, το τουρκικό κράτος, το οποίο εξακολουθεί να αρνείται την εξόντωση 1.600.000 Αρμενίων, εξεδίωξε 2.000.000 Έλληνες, υποχρέωσε 100.000 Εβραίους να αποχωρήσουν, έδιωξε 90.000 Ασσύριους, κυνήγησε 80.000 Γεζίντι, απέκλεισε 60.000 Ντονμέδεδ, απαγόρευσε την νόμιμη ύπαρξη 15.000.000 Αλεβιτών, καθώς και 20.000.000 Κούρδων, τρομοκράτησε 3.000.000 Ζάζα και 200.000 Λαζούς. Έκλεισε φυλακή 300.000 έως 400.000 Τούρκους που ξεσηκώθηκε ενάντια στη μια ή στην άλλη δικτατορία. Άφησε ατιμώρητες τις 5.000 έως 10.000 πολιτικές δολοφονίες Τούρκων που αγωνίστηκαν για μια ανοιχτή Τουρκία. Και η αποτυχία της να επιλύσει το κουρδικό ζήτημα προκάλεσε, τον ίδιο αιώνα, τουλάχιστον 200.000 θύματα μεταξύ των αμάχων.
Πέραν των ντοκουμέντων που παραθέτει ο Colosimo κάνει και κάτι άλλο το οποίο εμείς εδώ στην Ελλάδα, εξαιτίας της εμμονής μας με τον κατευνασμό και τον παράγοντα σταθερότητας, αρνούμαστε να καταλάβουμε, πολλώ δε μάλλον να αξιοποιήσουμε. Ο Colosimo έμμεσα μας λέει ότι, υπάρχει ο πόλεμος που βλέπουμε και ο πόλεμος που δεν βλέπουμε… εμείς, δυστυχώς συνεχίζουμε να μένουμε μόνο σε ότι βλέπουμε και φυσικά να μην αξιοποιούμε ότι «δεν βλέπουμε».